Szpachlowanie karoserii

Przygotowując części karoserii, zwykle trzeba wyrównać różne nierówności, wgłębienia i zagłębienia, które nie tylko wydają się nieestetyczne, ale też uniemożliwiają właściwe lakierowanie karoserii. Najpopularniejszym sposobem jest stosowanie różnych stěrkových polyesterových tmelů. Jakiego uszczelniacza użyć w Twoim przypadku? Kiedy sięgnąć po hliníkovým práškem, a kiedy po karbonovým vláknem? Wszystkiego dowiesz się z poniższego artykułu.

Jakie mamy podstawowe rodzaje szpachli?

Najczęściej możemy spotkać cztery rodzaje szpachli poliestrowych:

• Szpachla z włóknem karbonovým lub skelným: Szpachlówka z włókna szklanego już dziś jest mniej spotykana, coraz częściej spotykamy szpachli z węglem. Przede wszystkim uszczelniacz z włókna węglowego ma nieporównywalnie lepszą podatność na szlifowanie i jest mocniejszy. Dodatkowo można go nakładać na końcową procedurę, często bez konieczności stosowania dokončovací tmel. Oba rodzaje szpachli włóknistych są przeznaczone przede wszystkim do szpachlowania części, które zostały spawane, wybite lub naprężone w wyniku naprawy w wysokiej temperaturze. W ten sposób szpachle włókniste mogą wzmocnić oryginalny materiał, który może zostać osłabiony przez naprawę.
• Szpachla hliníkovým práškem (Alu): Ta szpachla służy głównie do usuwania ciepła z podłoża (ze względu na jego rozszerzalność cieplną). Jest nakładany jako warstwa izolacyjna na już wyrównaną powierzchnię, dlatego często leży na warstwie tmelu s vláknem lub na středním tmelu. Dlatego najczęściej spotyka się go na dachach, tarczach kół, maskach silnika czy w komorze silnika – wszędzie tam, gdzie mogłoby wystąpić ryzyko zmiany objętości materiału pod wpływem ciepła.
• Szpachla střední (Soft lub Fill): Ten rodzaj szpachli jest jednym z najczęściej stosowanych typów. Służy uniwersalnie do wyrównywania powierzchni o grubości do ok. 3 mm. Jednak niektóre bardziej wyjątkowe szpachle tego typu poradzą sobie znacznie więcej – pozostaną stabilne w warstwie do 7 cm. Dlatego zawsze postępuj zgodnie z dokumentacją producenta.

Szczególnym podtypem jest średnia szpachla antikorozní. Jest to standardowa szpachlówka średnia, ale jak zapewne wiecie z dodatkiem substancji antykorozyjnych. Idealnie nadaje się do stosowania na mniejszych powierzchniach bez podkładu. Jeśli nałożysz go na aluminium lub gołą stal, uzyskasz ochronę na poziomie podkładu epoksydowego.

• Szpachlówka dokončovací (Fine): Ostatni rodzaj to szpachla wykończeniowa, czyli szpachlówka finałowa, przeznaczona do wyrównywania drobnych nierówności. Nakładaj w maksymalnej warstwie 1 mm. Dodatkowo niektóre uszczelniacze tego typu można stosować bezpośrednio pod lakier, bez konieczności stosowania wypełniacza.

Czy możemy spotkać inne rodzaje szpachli?

Szpachle mogą się również różnić w zależności od materiału, do którego są przeznaczone. Naprzykład znajdujemy:

• Szpachla do plasty: Można ich używać na przykład do szpachlowania zderzaków, listew, lusterek i innych plastikowych części. Może częściowo wytrawić tworzywo sztuczne w miejscu uszczelnienia i zapewnić niezbędną przyczepność. Ponadto jest elastyczny i nie pęka, co jest dużą zaletą nad innymi szpachlówkami.
• Szpachle lekkie: są przeznaczone do dużych powierzchni (dachy, okapy, itp.), gdzie ciężar uszczelniacza jest istotnym czynnikiem. Zbyt ciężka szpachla może prowadzić do naprężeń, a nawet uszkodzenia materiału. Ze względu na niewielką wagę jest również powszechnie używany przez mechaników samochodów wyścigowych, samolotów czy motocykli.
• Dwuskładnikowy szpachla w stříkací: Idealny do naprawy większych powierzchni, takich jak boki dostawczego samochodu, dachy większych samochodów i tym podobne. Nakłada się za pomocą stříkací pistolí lub sprejem. Upewnij się, że wybrałeś właściwy rozmiar dyszy pistoletu natryskowego (jesteś pomiędzy 2-2,5 mm i jest to zawsze zalecane przez producenta szpachli).

Metoda utwardzania nie jest oczywista!

Ważną częścią szpachlowania jest najpierw dobrze zmieszać ze sobą dwóch składników szpachli. Należy pamiętać, że szpachla pełni nie tylko funkcję tužidlo, ale także rozcieńczalnika. Jeśli wymieszasz go dobrze ze szpachlówką, rozcieńczysz ją, a szpachlówka stanie się bardziej miękka i łatwiejsza w zastosowaniu. Zanim zdobędziesz doświadczenie w mieszaniu szpachli i będziesz mógł bez pomocy oszacować wymagany stosunek masy szpachlowej do utwardzacza, zdecydowanie zalecamy rozważenie ilości obu składników i obliczenie proporcji. 

Proste narzędzie do oszacowania prawidłowej ilości szpachli i utwardzacza jest następujące. Połóż zaciśniętą pięść na stole i przed nim, na całej jego długości, od krawędzi małego palca do krawędzi palca wskazującego, ściśnij utwardzacz o grubości około 4 mm. Teraz zobaczysz, ile szpachlówki (objętość zaciśniętej pięści) potrzeba, i ile jest potrzebnego utwardzacza.

Uwaga, większa ilość utwardzacza na pewno nie oznacza krótszego czasu schnięcia! Utwardzacze powinny być odpowiednie, aby szpachla wyschła idealnie, aktywowany utwardzacz nie może też pozostawać w szpachli.

Podczas mieszania szpachli z utwardzaczem należy unikać ruchów wirowych, jak gdyby chciało się ubijać szpachlę z utwardzaczem. To właśnie ta metoda mieszania wdmuchuje powietrze w przygotowaną masę, co ostatecznie przyczynia się do powstawania porów na powierzchni wysuszonej szpachli. Prawidłowy sposób mieszania utwardzacza ze szczeliwem to taki, który przypomina bardziej ugniatanie i składanie. Czyli praktycznie wciskasz utwardzacz w masę szpachlową i w ten sposób jednocześnie wyciskasz bąbelki powietrza z przygotowanej masy.

Jak prawidłowo używać szpachli?

Szpachle należy nakładać specjalnymi szpachelkami kovových lub plastovymi. Właściwe trzymanie i użytkowanie zapewni optymalny efekt szpachlowania. Jak to zrobić? Ułożenie palców powinno wyglądać następująco: cztery palce na górze szpachelki i tylko kciuk napierający na nie z drugiej strony. Za pomocą małego palca lub palca wskazującego dociśnij ściągaczkę i lekko ją zdeformuj w łuk. Dzięki temu za jednym razem z łatwością możesz szpachlować nawet okrągłe kształty. Rozpoczynasz czy kończysz szpachlowanie? Tutaj jest bardzo ważne, aby przejście między szpachlowaniem a szpachlowaną powierzchnią przebiegało najłagodniej jak to możliwe. Aby tego osiągnąć, należy zaczynać i kończyć ssawkę w jak najbardziej pionowej pozycji, którą można płynnie poruszać z nachylenia 30-40 °. Dlatego nie tworzysz płynnego przejścia przez nacisk, ale przez położenie szpachelki.

UWAGA! Szpachle poliestrowe są bardzo gorące podczas utwardzania, dzięki czemu nie można trzymać gołą ręką na schnącej szpachli nałożonej w dużej warstwie. Im grubszą warstwę szpachli nałożysz, tym bardziej będzie się on nagrzewał. Powierzchnia metalowa wykazuje rozciągalność metali, a powierzchnia się trochę rozszerza. Po kolejnym schłodzeniu metal powraca do swojej pierwotnej postaci, ale szpachla jest już twarda i pozostaje w nałożonym położeniu i kształcie. W rezultacie szpachla odrywa się od powierzchni i po prostu zaczyna się łuszczyć lub pękać. Wynika to zawsze ze zbyt grubej warstwy podczas nakładania!

Nigdy też nie wyrzucaj nieużywanego i stwardniałego uszczelniacza do kosza na śmieci ze ściereczkami lub ręcznikami papierami, które zwykle są nasączone łatwopalnymi płynami. Szpachlówka się zagrzewa i może spowodować pożar.

Pracuj szybko podczas szpachlowania, po stwardnieniu szpachla może szybko stwardnieć, stając się bezużytecznym. Dlatego zawsze mieszaj mniejsze ilości, które możesz natychmiast przetworzyć. Stosując prawidłowo szpachle, uzyskasz gładką powierzchnię i nie będziesz musiał później nadmiernie szlifować materiału. Dokładnie wyczyść akcesoria do szpachlowania (stěrky i podkładki) ředidlem C6000 lub spróbuj użyć podkładek jednorazowych. Jest to wygodne i ułatwi Ci żmudną pracę, które szpachlowanie niewątpliwie jest.